Świadczenia rodzinne i opiekuńcze

Świadczenia rodzinne przyznawane są na warunkach określonych w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

Świadczenia rodzinne przysługują:

1) obywatelom polskim;

2) cudzoziemcom:

a) do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,

b) jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,

c) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2018 r. poz. 2094 i 2399 oraz z 2019 r. poz. 577 i 622), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

d) posiadającym kartę pobytu z adnotacją "dostęp do rynku pracy", z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów lub pracy sezonowej oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy.

Świadczenia rodzinne przysługują osobom, o których mowa w ust. 2, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Świadczeniami rodzinnymi są:

1) zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego;

2) świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy oraz świadczenie pielęgnacyjne;

3) zapomoga wypłacana przez gminy, na podstawie art. 22a;

3a) świadczenia wypłacane przez gminy na podstawie art. 22b;

4) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka;

5) świadczenie rodzicielskie.

Zasiłek rodzinny

Zasiłek rodzinny jest świadczeniem, które ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem dziecka, o które ubiegać mogą się rodzice dziecka, jeden z rodziców dziecka, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, a także osoba ucząca się.

Zasiłek wypłacany jest w cyklu miesięcznym w następujących kwotach:

• 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
• 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
• 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny przyznawany jest na okres zasiłkowy trwający od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia;
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia;
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek rodzinny przysługuje także osobie uczącej się w szkole lub szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód na osobę w rodzinie lub dochód osoby uczącej się nie przekracza netto kwoty 674,00 zł lub 764,00 zł (w przypadku gdy w rodzinie jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności).

Zgodnie z art. 5 ust 3-3d, ustawy w przypadku gdy dochód rodziny przekracza kwotę 674,00 zł lub 764,00 zł (w przypadku gdy w rodzinie jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności) pomnożoną przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługuje w kwocie ustalonej zgodnie z ust. 3a.

3a. W przypadku przekroczenia kwoty uprawniającej daną rodzinę do zasiłku rodzinnego, o której mowa w ust. 3, zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, o której mowa w ust. 3, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny.

3b. Łączną kwotę zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, o której mowa w ust. 3, stanowi suma przysługujących danej rodzinie w danym okresie zasiłkowym:

1) zasiłków rodzinnych podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych zasiłków;

2) dodatków do zasiłku rodzinnego, o których mowa w art. 10, art. 11a, art. 12a i art. 13, podzielonych przez liczbę miesięcy, na które danej rodzinie jest ustalane prawo do tych dodatków;

3) dodatków do zasiłku rodzinnego, o których mowa w art. 9, art. 14 i art. 15, podzielonych przez 12.

3c. W przypadku gdy wysokość zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługująca danej rodzinie, ustalona zgodnie z ust. 3a, jest niższa niż 20,00 zł, świadczenia te nie przysługują.

3d. W przypadku osoby uczącej się przepisy ust. 3-3c stosuje się odpowiednio.

Prawo do dodatków do zasiłku rodzinnego przysługuje pod warunkiem, że na dziecko przysługuje zasiłek rodzinny. Dodatki nie przysługują, jeżeli nie przysługuje zasiłek rodzinny na to dziecko, choćby spełnione zostały warunki wymagane do przyznania dodatków.

Dodatek z tytułu urodzenia się dziecka

Dodatek z tytułu urodzenia się dziecka jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka w związku z urodzeniem się dziecka.

Świadczenie wypłacane jest w jednorazowej kwocie 1.000,00 zł na każde dziecko.

W celu otrzymania dodatku należy złożyć wniosek do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje pod warunkiem, że matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną co najmniej od 10 tygodnia ciąży do porodu. Dokumentu takiego nie muszą przedstawiać opiekunowie prawni oraz faktyczni dziecka.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez:

• 24 miesiące kalendarzowe - 1 dziecko
• 36 miesięcy kalendarzowych - jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;
• 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie wypłacane jest miesięcznie w kwocie 400,00 zł. Za niepełne miesiące kalendarzowe świadczenie wypłacane jest w wysokości 1/30 dodatku za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującego za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Dodatek przyznawany jest od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami lub od dnia przyznania uprawnień do urlopu wychowawczego do końca okresu zasiłkowego lub do dnia przyznania uprawnień do urlopu wychowawczego lub do dnia, w którym upływa 24, 36 lub 72 miesiąc jego pobierania.

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje z rodziców lub opiekunów prawnych lub faktycznych dziecka, przysługuje jeden dodatek.

Obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego do okresu zatrudnienia wymaganego do nabycia prawa do dodatku zalicza się okres zatrudnienia na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

• drugi z rodziców dziecka nie żyje;
• ojciec dziecka jest nieznany;
• powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców dziecka zostało oddalone.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje także pełnoletniej osobie uczącej się do ukończenia 24 roku życia, uczącej się w szkole lub szkole wyższej, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją.

Świadczenie wypłacane jest miesięcznie w kwocie 193,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci. W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka.

Świadczenie przysługuje na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego i wypłacane jest miesięcznie w kwocie 95,00 zł.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, a także osoba ucząca się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

• do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;
• powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie wypłacane jest miesięcznie w kwocie:

• 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
• 110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, a także osoba ucząca się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego.

Świadczenie wypłacane jest jednorazowo w kwocie 100,00 zł na każde dziecko.

W celu otrzymania dodatku należy złożyć wniosek do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne tj. najpóźniej do 31 października danego roku. Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpatrzenia.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania jest świadczeniem przysługującym przez 10 miesięcy w roku, w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego. O dodatek ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, a także osoba ucząca się w związku z:

• zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności; miesięcznie w kwocie 113,00 zł na dziecko;
• dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej; miesięcznie w kwocie 69,00 zł na dziecko.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka w związku z urodzeniem się żywego dziecka. Świadczenie wypłacane jest w jednorazowej kwocie 1.000,00 zł na każde dziecko.

W celu otrzymania jednorazowej zapomogi konieczne jest złożenie wniosku w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. W przypadku dziecka objętego opieką faktyczną lub opieką prawną, a także w przypadku dziecka przysposobionego wniosek należy złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką prawną lub od dnia przysposobienia, nie później jednak niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

Otrzymanie jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka uzależnione jest od spełnienia kryterium dochodowego. Dochód na osobę w rodzinie nie może przekroczyć kwoty 1.922,00 zł.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka nie przysługuje gdy:

• wniosek o przyznanie jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka zostanie złożony po upływie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka lub po upływie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką prawną lub od dnia przysposobienia (w przypadku dziecka objętego opieką faktyczną lub opieką prawną, a także w przypadku dziecka przysposobionego);
• matka dziecka nie pozostawała pod opieką medyczną co najmniej od 10 tygodnia ciąży do porodu;
• dochód na osobę w rodzinie przekracza kwotę 1.922,00 zł;
• jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka została pobrana np. w innej gminie.

Świadczenie rodzicielskie

Świadczenie rodzicielskie będzie przysługiwać osobom, które urodziły dziecko, a które nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego.

Uprawnionymi do pobierania tego świadczenia są więc m.in.

• osoby bezrobotne (niezależnie od tego, czy są zarejestrowani w urzędzie pracy),
• studenci.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

• obywatelom polskim,
• cudzoziemcom:

1. do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,
2. jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,
3. przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2018 r. poz. 2094 i 2399 oraz z 2019 r. poz. 577 i 622), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
4. posiadającym kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy

• jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej (art. 1 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111, z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą”.

Wniosek o przyznanie świadczenia rodzicielskiego może złożyć:

• matka lub ojciec dziecka;
• opiekun faktyczny dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka wobec, którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
• rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu– do ukończenia 10. roku życia;
• osoba, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.

Postępowanie w sprawie ustalenia prawa do świadczenia rodzicielskiego kończy się wydaniem decyzji administracyjnej w ciągu 1 miesiąca od daty złożenia kompletu dokumentów. W przypadku konieczności przeprowadzenia szczegółowego postępowania administracyjnego termin załatwienia sprawy może ulec wydłużeniu.

W przypadku gdy dziecko urodziło się, zostało przysposobione albo objęte opieką przed dniem 1 stycznia 2016 r. zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się od miesiąca wejścia w życie ustawy, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. W przypadku złożenia wniosku po terminie, nie później jednak niż w okresach, o których mowa w ust. 2, prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

W przypadku gdy dziecko urodziło się, zostało przysposobione albo objęte opieką od dnia 1 stycznia 2016 r. zgodnie z art. 24 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku osób, o których mowa w art. 17c ust. 1 pkt 2 i 3, od miesiąca objęcia dziecka opieką, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku osób, o których mowa w art. 17c ust. 1 pkt 2 i 3, od dnia objęcia dziecka opieką.

W przypadku złożenia wniosku po terminie, nie później jednak niż w okresach, o których mowa w art. 17c ust. 3, prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny jest świadczeniem przyznawanym w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek wypłacany jest w cyklu miesięcznym w kwocie 215,84 zł na każdą uprawnioną osobę.

Zasiłek przysługuje niezależnie od wysokości osiąganego dochodu.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje następującym osobom:

• niepełnosprawnemu dziecku (dotyczy dziecka w wieku do ukończenia 16 roku życia na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności bez orzekania o stopniu);
• niepełnosprawnej osobie w wieku powyżej 16 roku życia, która legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem ZUS o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji lub orzeczeniem o zaliczeniu do I grupy inwalidzkiej;
• niepełnosprawnej osobie w wieku powyżej 16 roku życia, która legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem ZUS o całkowitej niezdolności do pracy lub orzeczeniem o zaliczeniu do II grupy inwalidzkiej, jeżeli niepełnosprawności powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
• osobie, która ukończyła 75 rok życia.

Zasady ustalania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego

Pierwszy wniosek

• Aby nabyć prawo do zasiłku pielęgnacyjnego od miesiąca złożenia wniosku w zespole ds. orzekania o niepełnosprawności, wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego należy złożyć w terminie 3 miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Kontynuacja pobierania zasiłku pielęgnacyjnego

W przypadku utraty ważności poprzedniego orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności należy:

a) złożyć w zespole ds. orzekania o niepełnosprawności wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności;

b) złożyć wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego w terminie trzech miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun faktyczny dziecka, osoba będąca rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (dziadkowie, rodzeństwo) lub inna osoba, na której zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny z wyjątkiem osób posiadających znaczny stopień niepełnosprawności, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się:

• orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwości samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Świadczenie wypłacane jest miesięcznie w kwocie:

• w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r. – 1200,00 zł;
• w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2016 r. – 1300,00 zł;

Od dnia 1 stycznia 2017 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego będzie podlegać corocznej waloryzacji.

W przypadku, gdy o świadczenie pielęgnacyjne występuje osoba zobowiązana do alimentacji inna niż spokrewniona w pierwszym stopniu to aby otrzymać świadczenie należy spełnić łącznie następujące warunki:

• rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• nie ma opiekuna prawnego lub rodziny zastępczej spokrewnionej lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

• nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
• w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje gdy:

Osoba sprawująca opiekę:

• ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego;
• ma ustalone prawo do renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym;
• ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna.

Osoba wymagająca opieki:

• została umieszczona w rodzinie zastępczej z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
• pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy jest świadczeniem, przeznaczonym dla osób, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym zobowiązanymi do alimentacji są: krewni w linii prostej (dziecko – rodzic – dziadkowie), rodzeństwo, małżonkowie oraz byli małżonkowie, strony stosunku przysposobienia, powinowaci (jeden z małżonków względem dziecka drugiego małżonka, pasierb, pasierbica, ojczym, macocha) oraz ojciec nie będący mężem matki dziecka w stosunku do tej matki.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764,00 zł.

Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki uważa się dochód następujących członków rodziny:

1) w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:

• osoby wymagającej opieki;
• rodziców osoby wymagającej opieki;
• małżonka rodzica osoby wymagającej opieki;
• osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko;
• pozostających na utrzymaniu wyżej wymienionych osób dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia;

z tym, że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko, a także rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentacji na jej rzecz;

2) w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:

• osoby wymagającej opieki;
• małżonka osoby wymagającej opieki;
• osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko;
• pozostających na utrzymaniu wyżej wymienionych osób dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia;

z tym, że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

W przypadku, gdy prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na osobę znajdującą się pod opieką opiekuna prawnego lub umieszczoną w rodzinie zastępczej spokrewnionej w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2019 r. poz. 924, 1111 i 1818), uwzględnia się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód osoby wymagającej opieki.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości 520,00 zł miesięcznie.
Od 1 listopada 2018 r. wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługuje w wysokości 620,00 zł miesięcznie.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 specjalnego zasiłku opiekuńczego za każdy dzień. Należną kwotę zasiłku zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Zasiłek dla opiekuna

Zasiłek dla opiekuna przysługuje tylko i wyłącznie osobom, które pobierały świadczenie pielęgnacyjne i utraciły do niego prawo z dniem 1 lipca 2013 r. w związku z wygaśnięciem z mocy prawa decyzji administracyjnej ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Przesłanką uzasadniającą przyznanie zasiłku dla opiekuna jest spełnienie warunków jakie uprawniały do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2012 r.

Do przesłanek tych zalicza się między innymi:

• rezygnację lub niepodejmowanie zatrudnienia z uwagi na sprawowaną opieką nad osobą niepełnosprawną;
• legitymowanie się osoby niepełnosprawnej orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji;
• brak uprawnień osoby sprawującej opiekę, między innymi do świadczeń emerytalno-rentowych.

Wnioski można było składać w MGOPS w Okonku w okresie od 14-05-2014 r. do 15-09-2014 r.

Istnieje możliwość złożenia ponownie wniosku o zasiłku dla opiekuna dla osób pobierających już świadczenie w przypadku wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności dla osoby wymagającej opieki. W tym celu należy zgłosić się do Wydziału Świadczeń w MGOPS w Okonku mieszczącego się przy ul. Leśnej 46.

Zasiłek dla opiekuna przysługuje w wysokości 520,00 zł miesięcznie.
Od 1 listopada 2018 r. wysokość zasiłku dla opiekuna wynosi 620,00 zł miesięcznie.